سواد رسانه‌ای در ژاپن

تاریخ دقیق و محل انتشار نخستین روزنامه در جهان چندان روشن نیست. گفته می‌شود اولین روزنامه به‌احتمال زیاد در اوایل قرن هفدهم میلادی و در اروپا منتشر شد. درباره پرتیراژترین روزنامه جهان نیز اتفاق نظر وجود ندارد. اکثر مورخان روزنامۀ پراودا، روزنامه رسمی حزب کمونیست شوروی، را در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ پرخواننده‌ترین روزنامه جهان می‌دانند. پراودا را، به‌معنای «حقیقت» در روسی، ولادیمیر ایلیچ لنین در سال ۱۹۱۲ تأسیس کرد. پنج سال بعد، پراودا به نشریه‌ای پرنفوذ در نظام تازه‌تأسیس شوروی بدل شد و تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ انتشار یافت. پراودا در سال ۱۹۷۹ رکورد فروش «۱۱میلیون نسخه در روز» را ثبت کرد و به پرتیراژترین روزنامه جهان تبدیل شد.

اما چند دهه بعد، این رکود نه در اروپای مرکزی و غربی و نه در آمریکای شمالی که در کشوری آسیایی شکسته شد. روزنامه ژاپنی یومیئوری شیمبون در سال ۲۰۱۰ به میانگین فروش «۱۳.۵میلیون نسخه در روز» برای دو چاپ در نوبت صبح و عصر دست یافت، چندان که تا به امروز، حتی در عصر دیجیتالی‌شدن رسانه‌ها، عنوان پرتیراژترین روزنامه جهان را در اختیار دارد. این آمار و ارقام توجه ما را بیش‌ازپیش به روزنامه‌نگاری در ژاپن و سواد رسانه‌ای ژاپنی‌ها جلب کرد.

پرتیراژترین روزنامه‌های جهان

ژاپن کشوری جزیره‌ای در دل اقیانوس آرام است که تا پیش از دورۀ موسوم به انقلاب یا اصلاحات میجی چندین قرن در انزوای کامل بود. امپراطور میجی بعد از رسیدن به قدرت در سال ۱۸۶۸ تصمیم گرفت درهای کشور را به روی جهان باز کند و با کشورهای مدرن و پیشرفته مراوده کند. او در جامعه ژاپن تغییراتی اساسی ایجاد کرد و مردم کشورش را به ارتقای سطح زندگی اجتماعی‌شان وا داشت. ژاپنی‌ها تشنه یادگیری بودند و به‌سرعت با الگوبرداری از کشورهای پیشرفته جهان در تمامی عرصه‌های جامعه دست به تغییر زدند.