استبدادِ خودکارسازی به ترسناکی خودکارسازی استبداد نیست
از یک منظر، «انقلاب صنعتی چهارم» یکی از شگفتیهای عینیت علمی است. این انقلاب وعده میدهد که جای عادتها و ذهنیتهای منسوخ را راهحلهای بی دردسر و دادهمحور میگیرد و سازمانها و کارمندان نیز، رها از قید و بندهای عصر آنالوگ، آزادتر از همیشه میتوانند مسیرهای شکوفاشدن خود را دنبال کنند.
اما تاکنون ماجرا اینگونه پیش نرفته است. بدترین حالت ممکن آن است که امواج این گسست فناورانه حضور انسانها در کسبوکارها را از میان ببرد، هم بهصورت واقعی و هم بهمعنای مجازی. سطح واقعی این انسانزدایی همان فرایند خودکارسازی یا بهاصطلاح اوتوماسیون است که ممکن است در سالهای آینده نیمی از مشاغل را به کام نابودی بکشاند. (بحران کوید-۱۹ چالش جدید خطرناکی به چالشهای موجود اضافه میکند، چون ناکارآمدی سیستم ــ در رهبری و سازماندهی ــ در حفظ جان انسانها شکستهای فاحشی میخورد.) و در ضمن کارآییهای الگوریتمی ممکن است رفتهرفته فشاری مخرب بر روح سازمان وارد کنند. هر روز که میگذرد رقص نفسگیر کارمندان با نوای جنونآمیز ارکستر ماشینها تندتر میشود و کسانی که جا میمانند تاوانهای سنگین خواهند داد.