این روزها، بهخصوص پس از همهگیری کوویدـ۱۹ و آغاز واکسیناسیون در جهان، بسیار از دستاوردهای نوین فناوریهای نانو و زیستی میشنویم. البته در کنار دستاوردهای نوین بشر، مانند واکسنهای مبتنی بر «آر اِن ای» پیامرسان، بازار تئوریهای توطئه درباره واکسن و چیپستها و رباتهای نانو نیز بسیار داغ است. تئوریهای توطئه آبشخورهای متنوعی دارند، از بیاعتمادی عمومی به ساختارهای فاسد و سرکوبگر گرفته تا بیاطلاعی عمیق عامه مردم از دستاوردهای دانش و امکانات بدیع فناوریها. به این بهانه، در ادامه نگاهی اجمالی خواهیم داشت به فناوری نانو و نانو ربات و قابلیتها و نقش آن در زندگی روزمره، از کاربرد آن در پزشکی و درمان گرفته تا فعالیتهای نظامی و ارتباطی.
نانو رباتها چه نیستند؟
بهتر است اول بگوییم نانو رباتها چه نیستند. در اغلب برداشتهای تصویری از نانو رباتها با تصاویر گرافیکی ماشینهایی مشابه رباتهای معمول مواجهیم که در پسزمینۀ یک رگ خونی یا بستری از سلولها مشغول کار و حرکتند. متأسفانه این دست بدسلیقگیهای طراحان گرافیک بر ذهنیت عموم بسیار تأثیرگذارند. همین ابتدا باید روشن کرد که رباتهای ابعاد نانو هیچ شباهتی به رباتهای عظیمی که در کارخانهها و کارگاهها و معادن کار میکنند ندارند.