آزادی مطبوعات به‌خودی‌خود کارایی چندانی ندارد و تنها در بستر یک جامعه دموکراتیک است که کارکردهای مطلوبش نمایان می‌شوند. روزنامه‌نگاری باید استقلال خود را از دولت‌ها حفظ کند و بیش از حد، درگیر منافع اقتصادی نشود و تنها در این صورت است که می‌تواند به وظیفه اصلی خود عمل کند و با قراردادن اطلاعاتی درست، کامل و متنوع در اختیار شهروندان، زمینه مشارکت همگانی را در گفتمان عمومی فراهم سازد.
«آزادی مطبوعات» گونه‌ای از آزادی بیان است. این آزادی در معنای وسیع‌ترش، علاوه بر مطبوعات، رسانه‌های الکترونیک و سایر رسانه‌های عمومی را نیز دربرمی‌گیرد. در دیدگاه متعارف، آزادی مطبوعات صرفاً به‌معنای رهایی آن از سلطه و کنترل دولت‌هاست. مفهوم آزادی مطبوعات از دل تحولاتی بیرون آمد که نهایتاً به آزادسازی اقتصاد و ظهور بازار آزاد در بریتانیا منجر شدند ــ لازمه تجارتِ آزاد گردشِ آزاد اطلاعات بود. «آزادی بی‌قیدوشرط مطبوعات» ایجاب می‌کند که روزنامه‌ها و دیگر وسایل ارتباط‌جمعی یک جامعه از سلطه و مداخله دولت مصون باشند. استقلال از دولت شرط لازم آزادی مطبوعات است، اما شرط کافی نیست، یعنی تحقق آن تضمینی برای تبادل آزاد اطلاعات و شکل‌گیری بحث‌های متنوع عمومی ایجاد نمی‌کند. در دیدگاه سنتی، فقط به کارکرد تجاری آزادی مطبوعات توجه می‌شود، درحالی‌که آزادی مطبوعات می‌تواند با فراهم‌کردن فرصت تبادل آزادانه اطلاعات و نظارت برای شهروندان یا گروه‌های مختلف جامعه به تقویت و تثبیت پایه‌های دموکراسی کمک کند.۱
خواننده گرامی
ادامه مطلب را می‌توانید با اشتراک دیجیتال «بازخورد» بخوانید.
با اشتراک دیجیتال:
ـــ به محتوای مطالب شماره جاری دسترسی دارید.
ـــ آرشیو کامل شماره‌های شش سال گذشته مجله در اختیارتان است.
ـــ مطالب ویژه وب‌سایت را می‌خوانید.
گزینه‌های اشتراک را در ادامه همین صفحه ببینید
